Biljke

Od davnina su ljudi spoznali moć koja leži u biljkama, njihovu lekovitost, sposobnost da nas revitalizuju, da nam povećaju imunitet, kao i da nas učine lepšim. I do danas se to znanje o biljkama očuvalo, mada u manjoj meri, a sa razvojem zvanične farmakopeje smo skoro potpuno zaboravili na biljke, iako su ih još naše bake koristile. Ipak, tokom prošlog veka su objavljene vrlo vredne knjige o lekovitom bilju, neke su i prevedene, tako da je današnja dostupna literatura o biljkama i njihovoj upotrebi u kozmetičke i medicinske svrhe vrlo velika. 

Mnoge kulture su se bavile proučavanjem biljaka, i koristile su ih u medicini. Ja bih se ipak zadržala na srpskoj fitomedicini, čiji je razvoj započeo podizanjem manastira Studenice i Hilandara. U njima je sveti Sava osnovao prve srpske manastirske bolnice, ugledajući se na Carigradske. Sa svojih putovanja po istoku je doneo i prve biljne lekove iz Egipta, a istovremeno je započelo i prevođenje evropskih medicinskih dela na srpski jezik. Zaslugom svetog Save je srpska srednjovekovna medicina podignuta na temeljima antičkog i arapskog uticaja, u to vreme najrazvijenijih medicinskih pravaca. Iako je uvreženo i prihvaćeno mišljenje da su se Srbi u srednjem veku i kasnije, do 20-og veka lečili bajanjem i vračanjem, istorijske činjenice, kao i medicinske knjige koje su nastale od srednjeg veka do danas pobijaju tu zabludu i ukazuju nam na to da se srpska medicina u to vreme uopšte nije mnogo razlikovala od evropske i da je pratila najmodernije tokove tog vremena. "Hilandarski medicinski kodeks", nastao u XVI veku, sadrži prevode najznačajnijih terapeutsko-dijagnostičkih i toksikoloških spisa tadašnje zvanične (naučne) medicine.

Srpska farmakognozija je veoma razvijena, mada se ne eksponira. I danas se u Srbiji objavljuju knjige o lekovitom bilju, sa novim istraživanjima, i otkrićima o nekim biljkama. Ipak, to sve prolazi nekako nezapaženo, i ljudi i dalje misle da je upotreba biljaka u kozmetici, i preventivi zasnovana na "rekla-mi-je-baba" a ne na egzaktnoj nauci. 

Paracelzus je rekao: " Sve livade i pašnjaci, brda i planine su apoteke." A u Srbiji, zahvaljujući njenim geografskim i geološkim karakteristikama, kao i klimi je to više od istine. U Srbiji je otkriveno i potvrdjeno preko 3500 taksona (vrsta i podvrsta) lekovitog bilja. Ipak, u upotrebi je manje od 300 vrsta, dakle, manje od 10%. Mnoge biljke su zaboravljene, podcenjene ili proglašene beskorisnim korovom. Nažalost. Ipak, postoje ljudi koji se trude da to stanje promene, da razbiju zablude i da naše lekovito bilje uvedu ponovo u upotrebu, kako u kozmetici, tako i u fitomedicini. To su ljudi iz instituta za proučavanje lekovitog bilja, iz biljarskih i planinarskih udruženja, koji nesebično prenose svoja znanja i edukuju ljude. Od takvih ljudi sam naučila puno, i odlučila da ću se truditi da što više srpskih biljaka koristim u svojoj ishrani, kozmetici i imunizaciji. 

I sada, moje kreme, losioni, tinkture, ulja i sapuni su napravljeni od skoro potpuno srpskih livadskih i šumskih biljaka, a neke od njih sam kultivisala i gajim ih u svojoj bašti, potpuno organski, bez ikakvih pesticida. 

 

Mali deo moje bašte